Firmalarımızın Irak`ta Yaşadıkları İkamet Sorunları
16.02.2012
TOBB tarafından Odamıza ulaştırılan yazıda, Türk firmalarının Irak’ta ikamet izni almaları konusunda yaşadıkları sıkıntılara ilişkin olarak, Bağdat Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliğimizin, İrak İçişleri Bakanlığı ikamet Bürosu Genel Müdürü Mohamed Hussain Al Khazraji ile yaptığı görüşmede, yabancı firma çalışanlarının ikamet izni sürecinde yerine getirmesi gereken prosedüre ilişkin dile getirilen bilgiler aşağıla verilmektedir.
- Yabancı bir firma, Irak’ta bir kamu kurumundan/kuruluşundan ihale kazanması durumunda, proje için Irak’ta çalıştıracağı yabancı personel listesini (isim ve pasaport no) ilgili kuruma iletmesi gerekmektedir.
- Iraklı işveren kurumun, yabancı firmanın projede istihdam edileceğini bildirdiği yabancı personel listesinin teyit eden yazısı, yine yabancı firmanın yetkilisi tarafından İrak Çalışma Bakanlığı ve ikamet Dairesi’ne iletilmelidir. Çalışma Bakanlığı’ndan çalışma izninin çıkmasını müteakiben İkamet Dairesi azami 1 yıl süreli ikamet vizesi düzenlemektedir. Bu izinler, Irak’ın ilgili ülkedeki Büyükelçiliklerine de gönderilmektedir.
- Yabancı bir ticaret firmasının Irak’ta temsilcilik ya da şube açması durumunda ise, çalıştırılacak yabancı personel listesi bu defa yabancı firma tarafından Irak Ticaret Bakanlığı’na (Yabancı Şirketler Dairesi) sunulmakta ve anılan Bakanlığın yabancı personelle ilgili yazacağı yazı aynı şekilde, Irak Çalışma Bakanlığı ve İkamet Dairesi’ne iletilmektedir. Çalışma izninin çıkmasını müteakip ikamet vizesi düzenlenmektedir. İşlem sürecini yabancı firmanın yetkilisi takip etmektedir.
- Yabancı bir firmanın, Iraklı özel bir firma ile iş yapması durumunda ise, işveren Iraklı firma çalışma ve ikamet vizesi işlem sürecini takip etmektedir. Başka bir ifadeyle sorumluluk bu defa Iraklı işveren firmadadır.
- Mevzuat uyarınca, bu prosedürün yabancı personelin Irak’a gelmeden önce yapılması ve Irak’ın ilgili ülkedeki Büyükelçiliğinden bu ikamet vizelerinin alınarak, çalışacak yabancı personelin Irak gümrük kapısına (bu izinlerle) gelmesi gerekmektedir. (Veya gümrük kapısında giriş işlemleri yapılırken bu izinlerin gümrük idaresine teslim edilmesi ve buna göre giriş işlemlerinin yapılması gerekmektedir.)
- Ancak genel uygulamada, yabancı işçiler turist vizesi ile Irak’a giriş yapmakta ve 1 aylık vize süresi geçince de kaçak durumuna düşmektedir. Süreleri geçen yabancılar 50 bin dinara kadar bir ceza ödemek suretiyle ülkeden çıkış yapabilmektedir.
- Irak’a turist vizesiyle giriş yapan yabancıların vize türü, ülkedeyken ikamet vizesine dönüştürülmemektedir. Dolayısıyla yabancının ülkeden çıkış yapması ve çalışma ve ikamet vizesiyle birlikle tekrar giriş yapması gerekmektedir.
- İkamet vizesi olmayan ve vize süresi geçmiş olan yabancıların Irak polisi tarafından tespit edilmesi durumunda “Bağdat’ta İkamet Bürosu’na teslim edilmekte ve Büro tarafından yurtdışı edilmektedir.
- Yabancı bir firma, Irak’ta bir kamu kurumundan/kuruluşundan ihale kazanması durumunda, proje için Irak’ta çalıştıracağı yabancı personel listesini (isim ve pasaport no) ilgili kuruma iletmesi gerekmektedir.
- Iraklı işveren kurumun, yabancı firmanın projede istihdam edileceğini bildirdiği yabancı personel listesinin teyit eden yazısı, yine yabancı firmanın yetkilisi tarafından İrak Çalışma Bakanlığı ve ikamet Dairesi’ne iletilmelidir. Çalışma Bakanlığı’ndan çalışma izninin çıkmasını müteakiben İkamet Dairesi azami 1 yıl süreli ikamet vizesi düzenlemektedir. Bu izinler, Irak’ın ilgili ülkedeki Büyükelçiliklerine de gönderilmektedir.
- Yabancı bir ticaret firmasının Irak’ta temsilcilik ya da şube açması durumunda ise, çalıştırılacak yabancı personel listesi bu defa yabancı firma tarafından Irak Ticaret Bakanlığı’na (Yabancı Şirketler Dairesi) sunulmakta ve anılan Bakanlığın yabancı personelle ilgili yazacağı yazı aynı şekilde, Irak Çalışma Bakanlığı ve İkamet Dairesi’ne iletilmektedir. Çalışma izninin çıkmasını müteakip ikamet vizesi düzenlenmektedir. İşlem sürecini yabancı firmanın yetkilisi takip etmektedir.
- Yabancı bir firmanın, Iraklı özel bir firma ile iş yapması durumunda ise, işveren Iraklı firma çalışma ve ikamet vizesi işlem sürecini takip etmektedir. Başka bir ifadeyle sorumluluk bu defa Iraklı işveren firmadadır.
- Mevzuat uyarınca, bu prosedürün yabancı personelin Irak’a gelmeden önce yapılması ve Irak’ın ilgili ülkedeki Büyükelçiliğinden bu ikamet vizelerinin alınarak, çalışacak yabancı personelin Irak gümrük kapısına (bu izinlerle) gelmesi gerekmektedir. (Veya gümrük kapısında giriş işlemleri yapılırken bu izinlerin gümrük idaresine teslim edilmesi ve buna göre giriş işlemlerinin yapılması gerekmektedir.)
- Ancak genel uygulamada, yabancı işçiler turist vizesi ile Irak’a giriş yapmakta ve 1 aylık vize süresi geçince de kaçak durumuna düşmektedir. Süreleri geçen yabancılar 50 bin dinara kadar bir ceza ödemek suretiyle ülkeden çıkış yapabilmektedir.
- Irak’a turist vizesiyle giriş yapan yabancıların vize türü, ülkedeyken ikamet vizesine dönüştürülmemektedir. Dolayısıyla yabancının ülkeden çıkış yapması ve çalışma ve ikamet vizesiyle birlikle tekrar giriş yapması gerekmektedir.
- İkamet vizesi olmayan ve vize süresi geçmiş olan yabancıların Irak polisi tarafından tespit edilmesi durumunda “Bağdat’ta İkamet Bürosu’na teslim edilmekte ve Büro tarafından yurtdışı edilmektedir.
